Ổn áp công suất lớn dùng IC họ 78xx

Đã được đăng vào 22/05/2019 @ 13:44

Ổn áp công suất lớn dùng IC họ 78xx. Đối với những mạch chỉ sử dụng họ IC ổn áp 78 thì công suất rất bé do vậy để nâng công suất lên người ta kết hợp với các transitor hay các linh kiện khác để nâng công suất của bộ nguồn.

Xem thêm:

• Mạch công suất amply 33W
• Hệ số công suất cos phi và cách tính

Hình dưới là dạng mạch nguồn ổn định điện áp đầu ra với công suất lớn. Sử dụng IC ổn áp họ 78 và transitor công suất.

Nhiệm vụ của 7812 trong mạch dùng để ổn định giá trị điện áp đầu ra là 12V cố định. Với dòng đầu ra của 7812 là 1A, Transitor Tip2955  dùng để cấp dòng đầu ra cho tải. 

Nguyên lý của mạch: Nhìn trên mạch chúng ta thấy được điện áp đầu ra luôn ở mức 12V do IC 7812 ổn áp mức điện áp ổn định. Các transitor TIP2955 luôn được mở và cấp dòng ra tải tức là tăng thêm dòng ra tải do 7812 có dòng đầu ra thấp.

Điện áp đỉnh sau bộ chỉnh lưu khoảng Ud = 12*sqrt(2) -1.5V tức là khoảng Ud = 15V
Do các điện trở công suất R4, R3, R2 nên điện áp đặt trên các điện trở  là Ur = 15V – (12V-0.6V) = 2.4V ( 0.6 là điện áp sụt trên transitor và điện áp tại chân E của transitor là 12V do 7812 tạo ra) Điện áp đặt trên các con trở R4,R3, R2 khi mạch hoạt động khoảng 2.4V như vậy ta phải tính công suất hợp lý để dòng qua trở nằm trong khoảng cho phép như hình trên ( Ir = 2.4/R) tức là một phần công suất sẽ tiêu tán trên điện trở. Nên vậy 7812 luôn ổn định điện áp đầu ra  là 12Vvà các TIP2955 mắc song song nên kích dòng cho đầu ra đạt được 15A. Dòng đầu ra bao gồm các dòng đầu ra của 7812 và dòng ra của 3 con TIP2955. Cấu chì 15A bảo vệ quá tải và 1A bảo vệ cho 7812

Mở rộng của mạch:
+  Như đối với mạch này thì muốn tăng công suất đầu ra chỉ cần thay đổi con TIP2955 lớn hơn có dòng Ice lớn.
+ Muốn ổn định điện áp đầu ra nào đó chỉ cần tính toán giá trị điện trở công suất R2,R3,R4 là được.
Chú ý : Đối với mạch này cần chú ý đến nguồn cung cấp đầu vào. Biến áp hạ áp phải có dòng đầu ra lớn hơn 15A và điện áp ổn định 12VDC. Chúng ta nên chọn cầu diode phải là 20A.
Cần tản nhiệt cho TIP2955 và 7812. Khi chạy công suất thì các linh kiện này rất nóng.

Nếu bạn thấy làm mạch quá phức tạp và dòng điện đầu ra lớn 3A – 5A bạn có thể tham khảo thêm các dòng IC ổn áp LM1084, LM1085. Đây là 2 ic ổn áp tuyến tính có độ chính xác cao (cao hơn họ LM78xx) giá vừa phải.